Jan Kitrys, urodzony 14 listopada 1816 roku w Ropczycach, to postać, która w historii Polski zapisała się jako znaczący duchowny oraz polityk. Jego działalność nie ograniczała się jedynie do spraw religijnych; w 1860 roku stał się kanonikiem kapituły tarnowskiej, co podkreśla jego wpływ w kościele. Ponadto, wziął udział w życiu politycznym jako poseł do IV kadencji Sejmu Krajowego Galicji, gdzie mógł wpływać na decyzje dotyczące regionu, w którym żył.
Jan Kitrys pozostaje postacią, której życie i działalność odzwierciedlają zawirowania i wyzwania epoki, w której działał. Jego wkład w życie społeczne oraz religijne Galicji jest wart poznania i refleksji.
Życiorys
Jan Kitrys, syn szewca Antoniego, rozpoczął swoją edukację w Rzeszowie, gdzie ukończył gimnazjum. Następnie kontynuował studia z zakresu filozofii oraz teologii, które odbył we Lwowie i Tarnowie. W dniu 2 września, otrzymał święcenia kapłańskie z rąk biskupa Franciszka Zachariasiewicza. Po ukończeniu nauk teologicznych, został wikarym w Myślenicach. Po upływie dwóch lat zdecydował się na powrót do Tarnowa, gdzie pełnił funkcję wikarego w tarnowskiej katedrze.
W listopadzie 1845 roku skierowano go do Dąbrowy Tarnowskiej. Jego życie w tym okresie przyjęło dramatyczny obrót, gdy 18 lutego 1846 roku został aresztowany. Po czterech miesiącach spędzonych w więzieniu i toczącej się rozprawie sądowej we Lwowie, odzyskał wolność, jednak powrót do Dąbrowy nie trwał długo, ponieważ pod koniec października 1846 roku został pozbawiony probostwa i skazany na odprawienie rekolekcji, które zrealizował u OO. Bernardynów w Przeworsku.
Po pewnym czasie, dzięki wprowadzonej amnestii w lutym 1848 roku, objął nową posadę jako wikary w Rychwałdzie. W ostatnich dniach grudnia 1848 roku został mianowany proboszczem w Porębie Spytkowskiej, z której to pozycji przeniesiono go na proboszcza do Przeciszowa 26 września 1849 roku. Z dniem 26 marca 1861 roku objął probostwo w Szczurowej. Po tragicznym pożarze kościoła w 1886, zaangażował się w jego odbudowę, zatrudniając przy tym Jana Sasa-Zubrzyckiego.
Warto również zaznaczyć, że w 1885 roku zainicjował powstanie szkoły w Szczurowej. W 1867 roku, jego działalność publiczna zaowocowała wyborem do Rady Powiatowej w Brzesku, a w 1874 roku do Rady Szkolnej Okręgowej w Bochni. Jego zaangażowanie w życie polityczne culminowało w wyborach do Sejmu Krajowego Galicji w 1877, gdzie uzyskał mandat posła z IV kurii Okręgu Brzesko-Radłów-Wojnicz.
W końcu, od 1886 roku pełnił urząd dziekana dekanatu wojnickiego, a od 1891 roku dziekana dekanatu radłowskiego. Jan Kitrys spoczywa na cmentarzu w Szczurowej.
Przypisy
- Stanisław S. Grodziski, Sejm Krajowy galicyjski 1861-1914, Marian M. Małecki, Kraków: Wyd. Księgarnia Akademicka, 2018 r., ISBN 978-83-7638-843-4.
- archiwalne wpisy z 1886 dotyczące pożaru i odbudowy kościoła.
- zarys biografii na stronie parafii Św. Bartłomieja w Porębie Spytkowskiej.
Oceń: Jan Kitrys