Julian Ignacy Rataj, urodzony 6 stycznia 1911 roku w Ropczycach, to postać, która odcisnęła swoje piętno na historii Polski. Jako pułkownik Ludowego Wojska Polskiego, odegrał kluczową rolę w okresie powojennym, stając się nie tylko militarnym liderem, ale także działaczem ruchu ludowego. Jego zaangażowanie w sprawy publiczne znalazło również odzwierciedlenie w działalności politycznej w roli posła na Sejm Ustawodawczy RP w latach 1947–1952.
Rataj był również w pełni wykształconym ekonomistą, co zapewniło mu renomę jako osoby wpływowej w kształtowaniu polityki gospodarczej kraju. Zmarł 23 września 2007 roku w Konstancinie-Jeziornie, pozostawiając po sobie bogaty dorobek zarówno w sferze wojskowej, jak i publicznej.
Życiorys
Julian Rataj urodził się w rodzinie chłopskiej na terenie zaboru austriackiego. Po zakończeniu edukacji w ośmioklasowym gimnazjum humanistycznym, zdecydował się na studia w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W tym czasie aktywnie uczestniczył w działalności organizacji społecznych, takich jak „Bratniak”. W ramach studiów podejmował pracę jako wolontariusz, udzielając wsparcia warszawskim bezrobotnym.
W latach 1933-1934 Rataj odbył służbę wojskową na dywizyjnym kursie podchorążych rezerwy w 28 Pułku Piechoty Strzelców Kaniowskich w Łodzi, a następnie kontynuował służbę w 30 Pułku Piechoty, stacjonując na warszawskiej Cytadeli. W 1937 roku, zasłużywszy na to, uzyskał awans na podporucznika rezerwy Wojska Polskiego.
Rozpoczęty w 1939 roku konflikt zbrojny zmusił go do mobilizacji do 36 Pułku Piechoty, gdzie objął dowództwo plutonu moździerzy. Walczył w słynnej bitwie, znanej później jako „Warszawskie Termopile”. Niestety, w roku 1940 został aresztowany i spędził czas w niemieckich obozach koncentracyjnych. Po wyzwoleniu centralnej Polski spod okupacji niemieckiej zdecydował się zaciągnąć do ludowego Wojska Polskiego, pełniąc zadania jako oficer polityczno-wychowawczy.
Rataj był także wykładowcą w I Oficerskiej Szkole Piechoty im. Tadeusza Kościuszki w Krakowie, a później pracował jako lektor w Głównym Zarządzie Politycznym Wojska Polskiego w Warszawie. W sierpniu 1946 roku, na własną prośbę, przeszedł do rezerwy w stopniu majora. Dnia 19 stycznia 1947 roku, dzięki swojej działalności społecznej, został wybrany na posła do Sejmu Ustawodawczego Rzeczypospolitej Polskiej, reprezentując państwową listę pod nazwą Blok Stronnictw Demokratycznych i Związków Zawodowych. Pracował w Komisjach Planu Gospodarczego i Skarbowo-Budżetowej.
W 1951 roku, z inicjatywy Rataja, rozpoczęto budowę Domu Chłopa w Warszawie, gdzie później objął stanowisko dyrektora. Od lat 70. Rataj czynnie angażował się w życie organizacji kombatanckich, początkowo w ZBoWiD, a następnie w Związku Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych. Przewodniczył również Klubowi Żołnierzy i Rodzin Dawnego 30 Pułku Piechoty Strzelców Kaniowskich, a w miarę upływu lat awansował do stopnia pułkownika rezerwy.
W początkach lat 90. Rataj zaczął prowadzić działalność edukacyjną w warszawskich szkołach podstawowych i średnich, gdzie wygłaszał prelekcje na temat II wojny światowej. W ciągu niecałych dwudziestu lat wygłosił ponad 1240 wykładów. Regularnie uczestniczył w uroczystościach samorządowych organizowanych w gminie i dzielnicy Warszawa-Bielany, upamiętniających bohaterów września 1939 roku przy obelisku na skwerze przy ul. Kasprowicza.
Julian Rataj zmarł jesienią 2007 roku w Ewangelicznym Domu Opieki „Tabita” w Konstancinie. Jego miejsce spoczynku znajduje się na bielańskim cmentarzu Wawrzyszewskim. Był żonaty z Leokadią (1911–1995), z którą miał córkę Marię Rataj-Guranowską, specjalizującą się w fitopatologii i ochronie roślin, oraz syna Wojciecha, który został architektem.
Od końca lat 40. aż do swoich ostatnich dni mieszkał w Alei Przyjaciół w Warszawie, gdzie w 2004 roku był najdłużej żyjącym mieszkańcem.
Przypisy
- Jerzy Morawski, Historia pewnej uliczki: Towarzystwo z alei Przyjaciół, „Rzeczpospolita”, nr 22 z 29-30.05.2004 r.
- Państwowe listy kandydatów na posłów do Sejmu Ustawodawczego (M.P. z 1946 r. nr 143, poz. 263).
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Józef Rojek (polityk) | Józef Liwo | Stanisław Jarmoliński | Janina Łęgowska | Tadeusz StrowskiOceń: Julian Rataj